Merhabalar! Mükemmeliyetçilik günümüzde yaygın olarak görülmeye başladı. Mükemmeliyetçilik dediğimiz kavram, kişinin kendine aşırı yüksek hedefler ve standartlar koyması ve hatalardan kaçınma arzusudur. Bireyler, yüksek standartlar koymak ve mükemmeliyetçilik tutumuna sahip olmanın olumlu bir özellik olduğunu düşünür. Aşırı düzenli ve planlı davranma, karar verme konusunda güçlük çekme, hata yapma ve başarısızlık korkusu, çabaların yetersiz olduğunu düşünme, en ufak hatada kendini değersiz hissetme ve yaptığı işlerden tatmin olamama gibi belirtileri vardır. Mükemmeliyetçiliğin, kaygı ile arasında güçlü bir ilişki vardır. Mükemmeliyetçi insanlar sürekli olarak yüksek stres altında çalışırlar, bu da kaygılanmalarına neden olur. Bu durum, iş veya özel yaşamda işbirliği içinde çalışan bireyler için zor bir durum yaratabilir. Herkes hata yapma olasılığına sahiptir, ancak mükemmeliyetçi bireyler hata yapanları çok eleştirebilir ve onları zor bir iş arkadaşı olarak görür.
Peki nasıl aşabilirim?
-Kendinizi Tanıyın.
Kendimizi tanımak, önemli bir adımdır. ‘Size göre mükemmeliyetçilik nedir? Ve hayatınızın hangi alanlarında, hangi oranda mükemmeliyetçisiniz?’ bunu inceleyin. Bu soruları cevapladıktan sonra, diğer soruları yanıtlayın. ‘Standartlarına ulaşma yolunda kaygılı, öfkeli, depresif hissettiğin oluyor mu?’, ‘Beklentin olan standartların çok yüksek dediğin oluyor mu?’, ‘Zaman seni sıkıştırıor mu? Üstesinden gelmeye çalıştığın hedefin, seni olması gerekenden fazla sıkıştırdığını hissediyor musun?’. Mükemmeliyetçilik ile ilgili bir problemin olduğunu düşünüyorsanız, cevaplarınız yol gösterici olacaktır. Eğer bu soruların çoğuna verebileceğiniz cevap evet ise, mükemmeliyetçilikle ilgili bir probleminiz var demektir. Mükemmeliyetçilikte çok çalışsanız bile harcadığınız zaman ve efor asla yeterli gelmez.
- Mükemmeliyetçi Düşünceleri Değiştirin.
Mükemmeliyetçi bireyler kendilerini çok fazla eleştirirler. Bunun üstesinden en iyi gelme yolu mükemmeliyetçi düşünce yerine, gerçekçi düşünmeyi koymaktır. ‘Kimse mükemmel değil!’, ‘Yaptığım her şey zaten iyi’, ‘Hata yapmam benim başarısız olduğum anlamına gelmez, bende her insan gibi hata yapabilirim.’, ‘Sorun değil kötü olabilir, herkesin kötü bir zamanı olmuştur.’ gibi cümleleri kendinize hatırlatın.
-Ayrıntılarda Boğulmayın.
Mükemmeliyetçi bireyler ayrıntılarla fazla zaman harcarlarlar. Bu yüzden motivasyonları düşer kaygılı ve depresif hissederler. Kendinizi rahatlatmak için şu soruları kendinize sormanız iyi gelecektir; ‘Bu gerçekten önemli mi?’, ‘Eğer bu olmazsa en kötü ihtimalle ne olabilir?’, ‘Eğer en kötü şey olursa bundan kurtulabilir miyim?’.
- Davranışlarınızı Değiştirin.
Küçük kusurlarla yüzleşerek bunun o kadar korkutucu bir şey olmadığını görmenizi sağlayabilirsiniiz. Böylece temelde yatan korkunuzun üstesinden gelebiliriz. Örneğin; Yorgun olduğunuzda insanlara söylemeyi deneyin. Hiçbir yorumuna bakmadan yeni bir restoran deneyin. Çalışmalarınızda sadece 1 kez kontrol etmeye çalışın. Bazı önemsiz randevularınıza 15 dakika geç gidin.
Unutmayın, mükemmeliyetçilik yaşam kalitenizi olumsuz yönde etkilemeye başladığında bir psikologtan destek almak önemlidir. Kendinize karşı daha sevecen ve anlayışlı olmayı öğrenerek daha mutlu bir hayat sürdürebilirsiniz.
Merak ettiğiniz sorular için ulaşabilirsiniz.