'Sosyal medyadan hakaret' suçlarında ön ödeme dönemi

Hürriyet Gazetesi’nden Oya Armutçu köşesinde Avukat Belir Şabahat’ın konuyla ilgili görüşlerine yer verdi. Avukat Bekir Şabahat’a göre uygulamayla “Parasını verir, hakaret ederim” algısı oluşabilir.Yerel seçimlerden önce çıkarılması planlanan yeni yargı paketinde gözden kaçan önemli bir değişiklik var. Buna göre, sosyal medya üzerinde işlenen hakaret suçları, uzlaştırma süreci dışında tutularak ön ödeme kapsamına alınacak. Bu tür suçlar için getirilecek olan yeni yargılama modeli önemli bir tartışma konusu haline geldi.UZLAŞTIRMA KALKACAKTürk Ceza Kanunu'nun 'hakaret' başlıklı 125/2 maddesinde değişiklik yapılması planlanıyor. Bu değişiklikle birlikte, hakaret suçları uzlaştırma kapsamından çıkarılacak ve ön ödeme kapsamına alınacak. Eğer bu düzenleme yasallaşırsa, sosyal medya üzerinden işlenen hakaret suçlarına ilişkin olarak mağdurun şikayeti üzerine fail hakkında soruşturma işlemleri başlatılacak. Şikayete tabi olan hakaret suçunda şikayet süresi 1 yılı geçmeyecek.GÜNLÜK 100 TL PARA CEZASIŞüphelinin kimlik tespiti yapılarak ön ödeme belgesi gönderilecek. Ön ödemenin alt sınırı 3 ay 15 gün hapis cezası olacak. Hakaret suçu Türk Ceza Kanunu'nun 125/3 maddesi kapsamında işlenmiş ve kamu görevlisine karşı gerçekleştirilmişse, ceza 1 yıl 2 ay (365+60 gün hapis cezası) olarak uygulanacak. Bu alt sınırın karşılığı para cezası, günlük 100 TL üzerinden hesaplanarak, faile ön ödeme belgesi bildirilecek.ÜÇ TAKSİTTE ÖDENECEKFail, sosyal medyadan işlediği hakaret suçundan kurtulmak için ön ödeme yapacak. Ön ödemede belirtilen para üç eşit taksit halinde ödenebilecek. Ön ödemenin yapılmasıyla ilgili savcılık takipsizlik kararı verecek. Örneğin, sosyal medyadan yaptığı hakaret yüzünden 3 ay 15 gün hapis cezası verilmesi gereken bir failin cezası, günlüğü 100 TL’den hesaplanarak toplamda 10 bin 500 lira olarak belirlenecek. Bu miktar faile ön ödeme belgesinde bildirilecek. Ceza tutarı, 3 bin 500 TL şeklinde üç eşit taksitte ödenebilecek.RIZA ARANMAYACAKÖn ödeme sürecinde mağdurun rızası aranmayacak. Ön ödeme şartını 10 gün içinde yerine getirenlere savcılıkça otomatik takipsizlik kararı verilecek. Artık fail hakkında ceza davası açılmayacak ve dosya kapatılacak.Bu karardan sonra suç tekrarlanırsa faile uygulanacak ön ödeme miktarı yarı oranında artırılacak. Ön ödeme üzerine verilen takipsizlik veya düşme kararından itibaren 5 yıl içinde sosyal medya üzerinden yeniden hakaret suçu işlenmesi halinde ise artık ön ödeme hükümleri uygulanmayacak.'MAĞDURUN SÖZ HAKKI KALMAYACAK'Hürriyet Gazetesi’nden Oya Armutçu köşesinde Avukat Belir Şabahat’ın şu sözlerine yer verildi:Avukat Bekir Şabahat, düzenlemenin hukuka, Anayasa’ya ve hak arama özgürlüğüne aykırı olduğunu belirtti. Avukat Şabahat’a göre düzenleme aynen yasalaşırsa paketle hedeflenen suçların cezasız kalmayacağı yerine cezasızlık düşüncesi toplumda yaygınlaşacak. ‘Parasını verir, hakaret ederim’ gibi bir algı oluşacağı gibi kamu görevlileri ile vatandaşlar farklı uygulamaya tabi tutulacaklar.“Özellikle son dönemde internet aracılığıyla sosyal medya platformlarından şerefe ve cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçların, ceza soruşturması ve kovuşturması yoluyla takip edilebilme imkânından uzak çok kolay bir şekilde işlenebildiğini görmekteyiz.”Avukat Bekir Şabahat “Düzenleme birçok sakıncayı da beraberinde getirmektedir” görüşünde:
1. “Kamu görevlisine hakaret suçlarını istisna tutan bu düzenleme Anayasa’nın kanun önünde eşitlik ilkesine açıkça aykırıdır.2. Anayasa’nın hak arama hürriyetine aykırı. Kişinin şikâyet hakkı elinden alınıyor. Şüpheli korumaya alınırken, mağdurun faile ceza isteme hakkı sınırlandırılmaktadır.3. Anayasa’da güvence altına alınan temel hakların etkin kullanılmasına engel olabilecek.4. Kişiler manevi bütünlüklerine saldırıya açık hale getirilmektedir. Mağdurun kişilik haklarını koruma hakkı elinden alınıyor.5. Anayasa’nın ‘din ve vicdan hürriyeti’ başlıklı 24. maddesine aykırıdır.6. Tasarının cezasızlık algısını ortadan kaldırmayı hedeflediği ifade edilmiş ise de ön ödemeye tabi olması nedeniyle tam aksi bir durumun, “parasını öderim” diyerek hakaret edilebileceği şeklinde bir algının oluşacağı muhakkak.7. Suçun mağdurları genellikle toplumda öne çıkan kişiler, siyasetçiler, akademisyenler, gazeteciler, iş ve sanat dünyasındaki ünlüler oluyor. Sürekli toplum önünde yer alan bu kişiler hedef alınmaları halinde açıkça aşağılanarak, hakaret ve küfüre maruz bırakılarak etki ve sindirmeye açık hale getirilecek.8. Sosyal medya üzerinden hakaret suçunun uzlaşma kapsamından çıkarılması, sosyal medya üzerinden işlenen hakaret suçlarında ciddi artışa neden olabilecektir. Bu da yargı üzerindeki iş yoğunluğunu azaltmak yerine artıracaktır.9. Suçun mağdurunun failden özür dileme ve hakaret içeren paylaşımı kaldırılması talepleri artık olamayacaktır. Böylece mağdurun iç huzurunu onarma imkânı da elinden alınacaktır.10. Suç genellikle adli para cezası ve kısa süreli hapis cezaları kapsamına alınarak hem cezasızlık algısı yaratılacak hem de suçun tekerrürü halinde de ön ödeme kapsamında para cezası olarak sadece artırım yapılacak. Bunun ceza hukukunun etkisinin azaltılmasına sebebiyet vereceği de açıktır.”Avukat Şabahat’ın son uyarısı da şu: “Bu düzenlemenin bu şekilde yasalaşması, hukuki güvenilirlik ve adalet anlayışına zarar verebileceği gibi mağdurun yargılama aşamasındaki haklarını da tehlikeye sokabilir...”