Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) öncülüğünde oda ve borsa başkanlarıyla ekonominin nabzının tutulduğu programa katılan Aydın Ticaret Borsası Başkanı Fevzi Çondur, Aydın’ın ekonomisini değerlendirdi.

MEMECİK ZEYTİNYAĞI EN İYİSİ

Aydın denilince akla önce incir gelse de kentin zeytinyağı üretiminde de birinci olduğunu dile getiren Başkan Çondur, “Körfezin adı bizden daha çok popüler, Ayvalık-Edremit’in ismi öne çıksa da, gerçek üretim yapan Aydın. Hem yağlık zeytin üretiminde hem de zeytinyağı üretiminde birinci sıradayız. Bunun coğrafi işaretini de Aydın Memecik Zeytinyağı olarak aldık. Uluslararası tüm yarışmalardan Memecik Zeytinyağı olarak ödüller konusunda iddialıyız. Ancak markalaşmada çalışmalara yıllar öncesinde başlasak da çok geri kalmış durumdayız. Ticaret Borsası olarak zeytinyağlarımızı hem markalaşmada hem de uluslararası yarışmalara katılırken destekliyoruz. Nefasetiyle, tadıyla şu anda en iyi gösterilen Toscana yağlarıyla Memecik’i mukayese etmenizi tavsiye ederim” dedi.

AFGAN İNCİRİ, AYDIN İNCİRİNDEN DAHA PAHALI

Aydın incirinin kaliteli olmasına rağmen dünya piyasasında hak ettiği değeri görmediğini dile getiren Çondur, şunları söyledi: “Yemeklik diye söylediğimiz incirin kilogram fiyatı 70 lira. Şu anda iyi bir baklavayı ne kadar alabilirsiniz? Bu değerimiz çok önemli. Biz incire AB tescilli coğrafi işareti alınca ürünümüze daha çok katma değer sağlamaya çalıştık. Kuru meyvede artık bölge farkı kalmadı. Sadece incir ithal etmiyorlar, kuru kayısı, kuru dut, kuru erik gibi ürünleri birlikte alıyorlar. Bu yüzden portföyünüzde bu ürünlerin de olması lazım. Kuru incir ihracatçıları olarak şu anda hedef pazarımız Hindistan. Hindistan dünyanın en çok incir ithalatı yapan ülkesi. Yüksek oranda Afganistan’dan alıyor. Afganistan’ın ihracatı da Taliban’dan önce tonu 10 bin dolar kadardı. Türkiye’nin rakamı şu anda 5 bin 500 dolarlarda. Kalitesiz gördüğümüz Afgan inciri bile şu anda bizim çok kaliteli, ballı diye övdüğümüz sarılop Aydın incirinden daha yüksek rakamlarla Hindistan’a satılıyor. Japonya ve Çin ciddi anlamda ilerleme kat ettiğimiz yerler.”

KESTANEYİ İŞLEYEREK SATACAĞIZ

Aydın’dan yılda 10 milyon dolarlık kestane ihracatı yapıldığını belirten Çondur, “Kestanenin dünyadaki üretiminin yüzde 80’ini Çin yapıyor. Kalan yüzde 20 de 6-7 ülkeye bölüşmüş durumda. Biz de bu 6-7 ülke içindeyiz. Aydın Kestanesi daha doğrusu dünyada Avrupa tipi kestane olarak bilinen ürün, meyve dolgunluğu, meyve iriliği ve kolay soyulabilmesi bakımından Çin kestanesinden pozitif anlamda ayrılıyor. İyi fiyatlarla satılıyor. Kestanede hedefimiz bunu sadece meyve olarak satmak değil. Şu anda Aydın’da ürünü, una dönüştüren küçük ölçekli bir tesisimiz var. Bunların gelişebileceğini düşünüyoruz. Özellikle pandemiden sonra biz sağlıklı yaşama daha çok yöneldik. Yeni nesil anne ve babalar çocukları için buğday unu haricindeki alternatif unlara da yöneliyorlar. Kestane unu burada çok ciddi fark yaratmış durumda. Şekerlemede üretim yapan birkaç firmamız var. Türkiye’nin kestane üretimi 76 bin ton bunun 26 bin tonu Aydın’da üretiliyor. TÜİK’e göre 2020’de kestane ihracatımız 24 milyon dolar, bunun 10 milyon doları Aydın’dan yapılıyor. Çok büyük bir pazar yaratmıyor ama çok önemli bir ürün. Nazilli, Köşk, Ödemiş dağlarında üretim yapılıyor. Meşakkatli bir hasadı var. Yıllar yıllar önce kestanede Bursa üretim lideriydi. Bursa’nın yaşadığı kestane dal kanseri hastalığı şimdi Aydın’da da var. Bununla alakalı üniversite ile iş birliği içindeyiz. Bir an önce çözümünün bulunmasını bekliyoruz” diye konuştu