Aşağı Büyük Menderes Havzası’nın bereketli topraklarına akın eden leylekler, Aydın’da 93 sayım yapılan yerleşim yerinde 332 bölgede yuva kurdu. Bölgedeki 332 yuvada ise toplam 664 adet leyleğin yaşadığı tespit edildi. Bu yıl ki sayımlarda ise ilk sırayı Kuyucak alırken, Söke ikinci, üçüncü ise Bozdoğan oldu. Mahalleler arasında sıralamada ise Kuyucak ilçesinin köyleri olan Başaran, Yamalak ve Azizabat ilk üç sırayı paylaştı.

2020 SAYIMLARI BİTTİ

Sulak alanların yoğun olduğu bölgelerde leylek sayılarının daha fazla olduğunu gözlemlediklerini ifade eden Ekosistemi Koruma ve Doğa Sevenler Derneği Başkanı Bahattin Sürücü, “Baharın gelmesiyle birlikte, Orta ve Güney Afrika’dan ülkemize üremek için gelen leyleklerin en çok tercih ettikleri alanlardan biri Aydın ilindeki Aşağı Büyük Menderes Havzası’dır. 2009 yılından bu yana her yıl düzenli olarak yaptığımız leyleklerin 2020 yılı sayımlarını bitirdik. Aşağı Büyük Menderes Ovası’nın bereketli toprakları ve besin zengini sulak alanları önemli bir leylek nüfusunu bu bölgeye çekmektedir. Aydın ilinde 93 yerleşim yerinde yaptığımız sayımlarda 332 yuvada, 664 leyleğin tespitini yaptık. Bu yılki sayımlarda ilk sırayı Kuyucak, 2.liği Söke, 3.lüğü ise Bozdoğan aldı. Köyler arası sıralamada Kuyucak ilçesinin köyleri olan Başaran, Yamalak ve Azizabat ilk üç sırayı paylaştı” dedi.

YAVRU SAYISI BİN CİVARINDA

Her yuvada ortalama üç yavru olduğunu düşündüklerini belirten Başkan Sürücü, “Erken gelen leylekler yavrularını büyütmeye başlasalar da, yumurtadan yeni çıkan yavruların ve halen kuluçkada olanların olduğu görülmektedir. Her yuvada ortalama 3 yavru olduğu düşünülürse takriben Aydın ilinde yavru sayısının 1000’e ulaşması tahmin ediliyor. Sulak alanların yoğun olduğu bölgelerde leylek sayılarının daha fazla olduğu gözlenmektedir. Bir leylek ailesinin, bir üreme döneminde binlerce böcek, çekirge, yüzlerce kurbağa, balık, fare, sıçan, yılan ve benzeri tarım zararlısı olarak kabul gören sayısız canlı türü ile beslenirler. Bu anlamda çiftçilerin yakın dostudur. Çiftçilerin tarımda kullandıkları zirai ilaç kutularını tarlalarda bırakmamaları ve özellikle sulak alanlara gitmesini önlemeleri konusunda duyarlılık göstermeleri, daha az ilaç kullanmalarını sağlayan bu canlılar için çok önemlidir. Hayvancılık yapanların da saman iplerini doğada bırakmamaları yavruların sakatlanmasını engelleyecektir. İnsanlarla birlikte yaşamayı seven leyleklerle yöre insanları arasında önemli ve hassas bağlar oluşmaktadır. Köylerde yaşayan vatandaşların leyleklerle ilgili birçok hikayesi bulunmaktadır” diye konuştu.

“ AYDIN İÇİN İYİ BİR RAKAM”

Başkan Sürücü açıklamalarını şu şekilde tamamladı: “Leylek çalışmaları ve halkalamaları olduğundan bu yana yöre insanlarında önemli farkındalık oluşmakta, yaralı ya da ölen leyleklerle ilgili bilgileri hemen aktarmaktadırlar. Özellikle leyleklerin platform olmayan bir direğe yuva yaptığında, bir daha ki yılda leylek elektriğe çarpılmasın diye platform takılması için hemen talepte bulunmaktadırlar. Bilim danışmanı üyemiz olan, EGE Üniversitesi Fen Fakültesi Zooloji Anabilim dalı öğretim üyesi Doç. Dr. Ortaç Onmuş “Sayımı yapılan 332 çift leylek Aydın ili için çok iyi bir rakamdır. Leyleklerin sayısını artırabilmemiz için, sulak alanları korumalıyız. Doğal dengenin çok önemli türlerinden biri olan leylekler, tarım zararlılarını azaltması bakımından çiftçilerin yakın dostudurlar. Leyleklerin çoğalması zirai ilaçların kullanılmasını azaltacaktır. Leyleklerin korunması, bir bakıma insanların ve doğal dengenin korunmasını sağlayacaktır. Haziran ayı içinde Korona virüsle ilgili normalleşme olduğu takdirde, Doğa Koruma ve Milli Parklar, EGE Üniversitesi, EKODOSD ve ADM’nin katkılarıyla leylek yavrularının halkalamasına devam edilecektir” şeklinde konuştu.
LEYLEK (Ciconia ciconia)
Leylek bilimsel adıyla Ciconia ciconia ülkemizde yaşayan iki leylek türünden en yaygın olanı ve halk tarafından genel olarak bilinenidir. Leylekler 100-115 cm boy, 183-217 cm kanat uzunluğu ile ülkemizdeki en büyük kuşlardan birisidir. Şanslı olan leyleklerin doğada ortalama 15-20 yıl yaşayabildikleri bilinmektedir. Leylekler üreme döneminin ilk zamanlarında eşlerini herhangi bir nedenle kaybetmedikleri sürece yıl boyu tek eş ile çiftleşmektedir. Ancak genellikle Leylekler farkı yıllarda farklı eşler ile çiftleşebilmektedirler. Yılda bir kez ürerler. Yuvalara öncelikli olarak erkekler gelir ve yuva yapmaya başlar ancak leyleğin çiftini bulması ile birlikte yuva yapımı her iki eşin de katkısıyla devam eder. Leylekler yuvalarında sayıları 2-6 arasında değişen ancak sıklıkla 3-4 yumurta kuluçkaya yatarlar. 33-34 günlük bir kuluçka döneminde hem erkek ve hem de dişi düzenli olarak yuvada kuluçkada yatarlar ve bu sırada eşlerden diğer beslenmeye gider. Eşler yuvaya geri döndüklerinde yuvadaki eşiyle gagalarını birbirlerine vurarak ses çıkararak ve aynı zamanda boyun ve baş hareketleri yaparak birbirleri ile selamlaşırlar. Yavrular yumurtadan çıktıktan sonra evebeynleri tarafından düzenli olarak beslenir ve güneşin yakıcı etkisinden korunurlar. Çok sıcak günlerde Leylek evebeynleri kursaklarına ve ağızlarına doldurdukları sular ile yavruları hem sular hem de serinlemesini sağlarlar.