Efeler ilçesinde toplu taşıma ulaşımı sunan Efeler Özel Halk Otobüsleri Kooperatifi, kaliteli hizmet anlayışıyla vatandaşların takdirini topluyor. Bünyesindeki 160 araçla vatandaşlara hizmet veren Efeler Özel Halk Otobüsleri Kooperatifi, şoförler için örnek kampanya ve eğitimler düzenliyor. Süreklilik açısından Türkiye’de benzerine az rastlanan kampanya ve eğitimlerle kooperatif bünyesindeki şoförler, yolcuların huzur ve mutluluğu için adeta birbirleriyle yarışıyor. Hayata geçirdiği bu uygulamalarla kooperatif bünyesindeki şoförler Türkiye’ye örnek oldu. Şoförlük mesleğinde çığır açan Efeler Özel Halk Otobüsleri Kooperatifi’nin Başkanı Okan Yalçın, örnek çalışmalarını ve yaşadıkları sorunlarını büyük bir samimiyetle anlattı.

Kooperatifin uzun yıllar başkanlığını yapan bir kişi olarak şoförlük mesleğine nasıl başladınız?


- Şoförlük mesleği, benim baba mesleğim. 1988 yılında taksici olarak başladım. İki yıl sonra Ilıcabaşı hattında minibüsçülüğe adım attım. Akabinde 1998 yılında rotasyonlu halk otobüsleri olaraktan şuan ki 133 No’lu Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifi’nde hizmete devam ettim. 2002 yılında şoförler odası yönetim kuruluna girdim. Kısa bir süre yöneticilik yaptım. Arkasında 2006 yılında SS 133 No’lu Aydın Efeler Şehiriçi Özel Halk Otobüsleri’ne başkanlığa seçildim. Beş yıl görevimi yaptıktan sonra aday olmadan çekildim. 2015 yılında üyelerimizin isteği üzerine yeniden aday oldum ve başkanlığa seçildim. Toplam 9 yıllık bir başkanlık görevim var. Üyelerimizin isteği doğrultusunda başkan olarak mesleğimize hizmet etmeye devam edeceğim.

Başkanlık döneminde birçok önemli projeye imza attınız. Türkiye’ye örnek olan projeleriniz oldu. Hayata geçirdiğiniz bu çalışmalar hakkında bilgi verir misiniz?


- Şoförlerimizin özellikle kendilerinin önemsendiğini hissettirecek bazı dokunuşlar yaptık. ‘Ayın Kaptanı’ uygulamasını başlattık. Tekne gezileri yaparak şoförlerimizi günün stresinden uzaklaştırmak istedik. Bunun yanında sigarayı bıraktırmalarına yönelik bazı eğitimler verdik. Günümüzde sadece toplu taşıma şoförlerinin değil tüm şoförleri ilgilendiren kazaların en başlıca sebeplerinden olan telefonla ilgili direksiyon başında konuşmamaları gerektiği yönünde Psikiyatri Uzmanı Gökhan Aksu hocamızın eşliğinde farkındalık eğitimi düzenledik. Birçok kurumun toplumun genelini ilgilendiren projeleri var. Bu projelerle ilgili afişleri araçlarımıza asarak tüm halkımızı bilgilendirmek amaçlı olarak her zaman destekledik. Bunun yanında Aile ve Sosyal İl Müdürlüğümüz ile birlikte tüm şoförlerimizi otizmin ne olduğunu, otizmli kişilere karşı nasıl davranılması gerektiğini ile ilgili şoför arkadaşımıza eğitim verdik. Şoför arkadaşlarımıza öfke kontrolü ve stresle alakalı eğitimler veriyoruz. Bunun yanında şoför alımlarımızı araç içinde ve dışında olsun yardıma muhtaç herhangi bir canlı görürseniz elinizden geldiğince yardımcı olmaya çalışın. Eğer elinizden gelen bir şey değilse ilgili kurumları arayıp yardımcı olmak için mutlaka insanlık olarak görevinizi yapın şeklinde uyarıyoruz. Adnan Menderes Üniversitemizin Sürekli Eğitim Merkezi ile bu konuda bazı çalışmalar yaptık. Kampanya ve eğitimlerimiz sürecek. Araçlarımızda IP özellikli kameralarımız var. Zorunluluk gelmeden bu IP özellikli kameralarımızı arabalara taktırdık. Şuan polis ve jandarmadan gelen arkadaşlar, bizlere teşekkür ediyor. Bunlar, çok net çekim yapabilen kameralar. Aydın’da 160 tane aracımızla kentte seyyar mobese görevini yapıyoruz. Bizim araçlarımızdaki kameralar sayesinde yaşanması durumunda asayiş olaylarının failleri yakalanıyor. Bizim aracımıza binen her yolcumuz, huzurlu ve güvenli yolculuklarını yapabilirler. Birçok vatandaşımız zaman zaman eşyalarını unutabiliyor. Bu anlamda bizler, bu kameralar sayesinde unutulan tüm eşyaları sahiplerine teslim ediyoruz.

‘Ayın Kaptanı’ uygulaması 51 aydır devam ediyor. Bu kampanya ve eğitimlerin şoförlere faydası neler oldu?


- Kooperatif olarak yolcu, yaya ve diğer sürücülere karşı örnek davranışlar sergileyen şoförümüzü ‘Ayın Kaptanı’ seçiyoruz. Düzenlediğimiz törenle de şoför arkadaşımızı çeyrek altın ve plaketle ödüllendiriyoruz. Bu uygulamamızı 51 aydır ara vermeden devam ettiriyoruz. Aydın’da bunu yapan tek kurumuz. Ben tüm kurum ve kuruluşlara bu kampanyayı hayata geçirmelerini tavsiye ediyorum. Bu kampanyanın olumlu yansımalarını her gün görüyoruz. Şoför arkadaşlarımız ‘Ayın Kaptanı’ seçilebilmek için güler yüzlü olmak için yarışıyorlar. Yolcu, yaya ve diğer şoförlere davranışlarında artık daha özenli oluyorlar. Mesleği daha çok sevmelerini sağlıyor. Şoför arkadaşlarımızın aile yaşantılarına bile olumlu yansıdı. Bundan dolayı çok mutluyuz. Bu örnek uygulamamızla sadece şoförlerimize tüm topluma dokunduğumuzu düşünüyorum. Eğitimler sayesinde de şoför arkadaşlarımız birçok canlı için örnek davranışlar ortaya koydu. Şoför arkadaşlarımız, araç içerisinde rahatsızlanan birçok kişiyi, güzergahlarından çıkarak hastaneye götürdü ve yaşama tutunmalarını sağladı. Bir alışveriş merkezi ve bir otomobilin yanmasını önledi. Bir şoför arkadaşımız da seyir halindeyken yol kenarında yaralı bir köpek görüyor. Aracını durdurup köpeği araç içine alarak tedavi olması için veteriner kliniğine götürdü. BU şoför arkadaşımız Türkiye genelinde yapılan oylamalarla Kaptanlar Kulübü tarafından organize edilen ödül töreninde birinci seçildi. Aydın Efeler Şehiriçi Özel Halk Otobüsleri Kooperatifi, Aydın’ın gururu oldu. Bu eğitimlerimiz şoförlerimiz başta olmak üzere canlı yaşamına birçok katkısı oldu.

Meslek hayatınızda yaşadığınız sorunlar nelerdir?


- Genel anlamda özellikle ücretsiz kartlar konusunda birçok sorunumuz var. Yüzde 40 engelli raporu olan herkes ücretsiz toplu taşımadan yararlanıyor. Bu yüzde 40 engelli raporunun da ciddi bir devlet kaynaklarında israfa sebep olduğunu düşünüyoruz. Bugün herkes yüzde 40 herkes engelli raporu alabilir. Ama zihinsel ve bedensel engelli vatandaşlarımızın tabi ki başımızın üstünde yeri var. Sonuna kadar onlar için ne yapmamız gerekiyorsa yapmaya da hazırız ama bu kanunun acil değişip yüzde 70 gibi oranlara çıkarılması gerekiyor. 65 yaş üstü ile ilgili çok fazla su istimaller var. 50 metrelik bir mesafe için bile araçlarımız durdurulup kaldırılıyor. 50 kuruş veya 1 lira gibi cüzi bir para alınsa bu istismar edilen bir durak arası binişler önlenecek. Türkiye Özel Halk Otobüsleri Birliği olarak engelli oranının yükseltilmesi ve ücretsiz taşımanın özellikle mesailerin başladığı ve bittiği zaman olan sabah ile akşam saatlerinde kullanılmasının engellenmesi yönünde müracaatlarımız var. Ücretiyle işine ve okuluna gitmek isteyen müşterilerimizde araca binemiyorlar, binseler bile koltukta oturamıyorlar. Son zamanlarda bebek arabalı annelerden şikayet alıyoruz. Onların bebeklerinin can güvenliği için aldığımız bir kural. Çünkü bebek, bebek arabasının içerisinden çıkarılmazsa kazalar yaşanabilir. Geleceğimiz olan bu bebeklerimiz zarar görebilir. Bebek arabasıyla binilirken arabanın önü kaldırıldığında bebek geriye kafa üstü düşebiliyor. Bunlar yaşandı. Bu yüzden biz çocukların can güvenliği için bu kuralı aldık. Bir de anne otobüslerimize bindikten sonra çocuk arabalarını tutmuyor. Bu esnada aracımız sağ ya da sola manevra yapmak istediğinde bebek arabası yerinden oynuyor. Bebeklerimiz boşluğa düşerek yaralanıyor. Bu durumda bebeklerimizin can güvenliği ile ilgili bir durum. Biz bebekli annelerimizi çok önemsiyoruz. Durakta beklerken çocuklarını bebek arabasından çıkartsınlar ve mümkünse bebek arabasını katlasınlar. Eğer bu gerekli önlemler alınmazsa çocuk düştüğünde biz de bilmemize rağmen neden önlem almadık diye vicdanen rahatsız olacağız. Annelerin bize anlayış göstermelerini bekliyoruz. Aldığımız şikayetler, onların can güvenlikleri için bunu unutmasınlar.

Tüm şoför arkadaşlara ve Efeler halkına bir çağrınız var mı?


- Günde 60 bin yolcu taşıyan ve 200 kilometre yol kat eden şoförlerimizin öncelikle bu işi sevmesi lazım. Şoförlüğü severek yaparsanız hem mutlu olursunuz hem de insanları sevdiklerine ulaştırırsınız. Şoförlük mesleğinde vücudun her organını aynı anda çalıştırmak gerekiyor. Bu anlamda düzenli ve dengeli beslenme çok önemli. Stressiz bir yaşam ve uyku düzeni de büyük önem arz ediyor. Saygı ve hoşgörü oldukça çok önemli. Şoför önce kendisi trafikte saygılı olacak. Daha sonra kendi saygı bekleyecek. Her zaman ücretli ve ücretsiz olsun tüm yolcularımıza karşı güler yüzlü, nazik davranmaları için şoförlerimizi uyarıyoruz. Kamu hizmeti yaptığımızın farkında olsunlar. Kooperatif olarak yolcularımızın huzuru ve mutluluğuna çok önem veriyoruz. Bu anlamda referansı olmayan şoför almıyoruz. Şoförlük mesleğini yapabileceğine inandığımız kişileri alıyoruz. Tüm şoförleri kavşaklarda geçiş üstünlüğü konusunda uyarmak istiyorum. Trafik kurallarına hepimiz uyarsak trafik daha akışkan olacak. Daha hızlı akacak. Direksiyona geçiyorsanız nerede kimin yol üstünlüğüne sahip olduğunu bilmeniz lazım. Büyük bir aile olarak kooperatifimiz Efeler’de vatandaşlarımıza en iyi şekilde hizmet etmeye devam edecek. Vatandaşlarımız öneri ya da şikayetlerini bizimle paylaşsınlar. Ayrıca yerli otomobilimizi çok beğendik. İnşallah yakın zamanda yerli toplu taşıma araçları da yapılır. Biz 160 tane otobüsümüzü onlarla değiştirmek isteriz. İnşallah bu da gerçekleşir. Yeni yılın ülkemize hayırlar getirmesini, kazasız, belası ve savaşsız bir yıl geçmesini diliyorum.