Aydın Ticaret Borsası’nın ev sahipliği yaptığı toplantıya kurum müdürleri, oda ve borsa başkanları, ihracatçı birlikleri, ziraat odası temsilcileri, üreticiler ve basın mensupları katıldı. Toplantının açılışında konuşan Aydın Ticaret Borsası Başkanı Fevzi Çondur, 2024/2025 sezonunda Türkiye genelinde 69 bin 953 ton kuru incir üretildiğini, bunun 54 bin 85 tonunun Aydın’da üretildiğini söyledi. Çondur, “Türkiye, 2024/2025 sezonunda toplam 57 bin 320 ton kuru incir ihraç ederken, bunun 43 bin 213 tonu Aydın’dan gönderildi. Aynı sezonun HMS ortalama kilogram satış fiyatı ise 168,33 TL olarak kaydedildi. Aydın olarak Türkiye’deki incir üretiminin büyük bölümünü karşılıyor, ihracatta ise liderliği sürdürüyoruz” dedi.
İHRACATTA GÜMRÜK SORUNLARI
Toplantının önemli başlıklarından biri de ihracat sürecinde yaşanan gümrük problemleri oldu. Geri dönen ürünlerin ilk sınır giriş noktasında yapılan işlemler nedeniyle ihracatçıların mağduriyet yaşadığını belirten Çondur, bu konuda Ticaret Bakanlığı Gümrükler Genel Müdürü Mustafa Gümüş ile görüştüklerini ifade ederek, “Geri dönen ürünlerin, ilk giriş noktasına bağlı kalmak şartıyla Aydın’daki antrepolarda muhafaza edilmesini ve gıda güvenliği kontrollerinin burada yapılmasını talep ettik” diye konuştu.
E-TİCARET VE MARKALAŞMA ATAĞI
Başkan Çondur, üreticilere ücretsiz e-ticaret ve danışmanlık hizmetleri sunduklarını belirterek, şunları söyledi: “Yöresel Aydın Platformu ile üreticilerimiz ürünlerini doğrudan tüketiciye ulaştırabiliyor. Ayrıca, Türk Patent ve Marka Kurumu ile iş birliği içinde Sınai Mülkiyet Danışma Birimi kurduk. Bu birim aracılığıyla markalaşma süreçlerine ücretsiz destek veriyoruz.”
“ORTAK AKILLA DEVAM EDECEĞİZ”
Aydın’ın kuru incir sektöründeki başarısının daha da ileriye taşınması için iş birliğine vurgu yapan Çondur, “Tüm kurum ve üreticilerimizle birlikte, ortak akılla çalışmaya devam edeceğiz. Sektördeki sorunların çözümü, üretim ve ihracatın sürdürülebilirliği için hep birlikte çalışmak zorundayız” diyerek konuşmasını tamamladı.
"DÜNYANIN İNCİRİ AYDIN’DAN"
Aydın İl Tarım ve Orman Müdürü Ayhan Temiz ise kuru incirin Aydın için stratejik bir ürün olduğunu vurguladı. Temiz, “Aydın, dünya yaş incir üretiminin yüzde 16’sını, Türkiye üretiminin yüzde 56’sını karşılıyor. 387 bin dekarlık incir alanının yüzde 22’sinde organik tarım yapılmakta” diyerek incir üretimi hakkında bilgiler verdi. İl genelinde 142 kuru incir işleme tesisi ve 167 incir deposunun bulunduğunu belirten Temiz, sadece 2023 yılında 45 bin 372 ton kuru incirin ihracatına izin verildiğini söyledi.
AFLATOKSİN VE DEPOLAMA KALİTESİ
Müdür Temiz, incir üretiminde karşılaşılan en büyük zorluklardan birinin aflatoksin ve okratoksin oluşumu olduğunu ifade ederek, kalite kaybının önüne geçmek için sürdürülen projeleri şöyle sıraladı: “EKÜY Projesi ile 54 üreticiye ait 1.618 dekar incir alanı yıl boyunca kontrol ediliyor. İncir Alanlarında Kerevet Projesi kapsamında bu yıl 12 ilçede 11.814 adet kurutma kereveti dağıtılıyor. İncir Fidanı Dağıtımı Projesi ile geçtiğimiz yıl 21.250 adet fidan üreticilere ulaştırıldı. İlek Bahçesi Kurulumu ile sağlıklı ilek üretimi destekleniyor. 2024’te toplam 207 eğitimde 3.067 kişiye, 2025’in ilk yarısında 110 eğitimle 2.621 kişiye bilgi verildi.”
TÜRKİYE İHRACATTA DÜNYA LİDERİ
Toplantıda paylaşılan verilere göre, Türkiye, 2020-2024 yılları arasında yıllık ortalama 90 bin 258 ton kuru incir ihracatı ve yüzde 47’lik pazar payı ile dünya lideri konumunda. Türkiye’yi Afganistan (%13) ve İran (%8) izliyor. En çok kuru incir ithal eden ülke 22 bin 134 tonla Hindistan olurken, en yüksek ithalat birim fiyatı da 6.087 dolar/ton ile Hindistan’a ait. Türkiye’nin ihracat birim fiyatı ise 3.759 dolar/ton ile dünya ortalamasının altında kaldı.
Toplantı, katılımcıların görüş ve önerilerini paylaşmasının ardından sona erdi.