Aydın'da gezip görülecek yerler

EFELER

Efeler, Aydın’ın 303.772 nüfusa sahip en büyük ilçesidir. Mimar Sinan Mahallesi sınırları içerisinde yer alan Dedekuyusu Höyüğü’nden kazı çalışmaları sonucu çıkarılan kalıntılar M.Ö. 4500 yılına dayanmaktadır. İlçede yer alan bazı tarihi kalıntılar ise 8. yüzyıla kadar uzanmaktadır.

27 Mayıs 1919 günü Yunanistan Aydın’ı işgal etmiştir. 7 Eylül 1922 günü ise Aydın kesin olarak düşman işgalinden kurtarılmıştır.  Kent işgalden kurtarıldıktan sonra uzun seneler yapılandırma çalışmaları yapılmıştır. Siz de bu tarihi dokunun günümüzde de korunduğu ilçe olan Efeler’i gezerek keşfedebilirsiniz.

Tralleis Antik Kenti:

Tralleis Antik Kenti, Aydın’ın kuzeyinde yer alan Kestane Dağları’nın yamaçlarında inşa edilmiş bir yerleşim yeridir. Efeler ilçe merkezine yaklaşık 6 km’dir. Tralleis ve Argoslular tarafından Büyük Menderes Ovası sınırları içerisine yapılmış olan antik kent hem tarihi hem de kültürel açıdan son derece zengin bir yerdir.

Tralleis Antik Kenti’nde yapılan kazı çalışmaları sonucu mezar, dükkân, sur, şapel ve ev gibi tarihi yapılar bulunmuştur. Buluntuların büyük bir çoğunluğunu Bizans dönemine ait olduğu düşünülmektedir.

Efeler ilçe merkezi Köprülü Mahallesi sınırları içerisinde yer alan Cihanoğlu Külliyesi, Cami, medrese, çeşme ve sebilden meydana gelmektedir.

1756 senesinde Cihanoğulları’ndan Abdülaziz Efendi tarafından yaptırılmıştır. Medresesi 13. yüzyılın sonlarında inşa edilmiştir.

Çeşmenin kitabesinde 1782 senesinde Abdülaziz Efendi tarafında inşa edildiği belirtilmiştir.

Sebilin ise kitabesi bulunmamaktadır. Fakat sebilin vakfiyesinde Cihanzade Abdülaziz Efendi’nin ikinci eşi olan Ümmühan Hatun tarafından inşa ettirildiği belirtilmektedir.

Efeler ilçesinin iki mahallesi olan Orta ve Ramazan Paşa Mahalleleri arasında yer alan Çavuş Köprüsü, tabakhane köprüsü üzerine inşa edilmiştir.

Çavuş Köprüsü’nün batı girişinde bulunan onarım kitabesi vardır. Mimari özellikleri göz önüne alındığında 18. yüzyılda inşa edildiği tahmin edilmektedir.

NAZİLLİ :

Aydın’ın en yeşil ve doğası en iyi şekilde korunan ilçelerinden biri olan Nazilli, il merkezine yaklaşık 45 km uzaklıkta yer almaktadır. İlçe merkezinde ve çevresinde yer alan yerleşim yerlerinde gezilmek ve görülmek için pek çok tarihi, doğal ve kültürel alan ve unsurlar barındıran ilçe, özellikle tarihi yapılarının dikkat çektiği bir yerdir.

Arpaz Beyler Konağı:

Nazilli ilçe merkezinin 15 km güneyinde yer alan Arpaz Köyü’nde bulunan Arpaz Beyler Konağı Harpasa Antik Kenti’nin eteklerinde inşa edilmiştir.

Konağın tavan kısımlarına işlenen çarkıfelek motifleri, her odada yer alan erzak dolapları ve ince ahşap işçiliği ile görülmesi gereken bir yerdir. 19. yüzyılda inşa edilen Arpaz Beyler Konağı’nda 17 ve 18. yüzyıla ait Osmanlı Devleti kalıntıları da bulunmuştur.

Arpaz Kalesi, Meşrutiyet Dönemi’nde kölelerin kaldığı zindan olarak kullanılmaktaydı. Kalenin panoramik ova manzarası sayesinde savunma ve korunma amacı için de kullanılmıştır. Arpaz Beyler Konağı ve Arpaz Kalesi karşılıklı olduğu için ikisini de ziyaret edebilirsiniz.

Mastura Antik Kenti:

İlçe merkezine yaklaşık olarak 6 km uzaklıkta yer alan Bozyurt Köyü’nün 1 kilometre kadar güneyinde yer alan Mastura Antik Kenti, diğer antik kentlere nazaran daha ufak olmasına rağmen, kültürel yapısı açısından görülmesi gereken yerler arasındadır.

Antik kente, farklı zamanlarda pek çok uygarlık yaşamıştır. Bu nedenle antik kentin her bir noktasında farklı uygarlıklara ait izler görmek mümkündür.

Mastura Antik Kenti’nde tiyatro kalıntılarıda yer almaktadır. 

Nazilli Belediyesi Etnografya Müzesi:

Nazilli ilçe merkezinde yer alan tren garı karşısında çok eskiden inşa edilen ve yöre halkının Ankara Palas Otel olarak bildiği bina günümüzde Nazilli Belediyesi Etnografya Müzesi olarak hizmet vermektedir. O dönemin ünlü demirci ustalarından biri olan Mehmet Efe tarafından yaptırılan bina, yapılan restore çalışmaları sonrasında müzeye çevrilmiştir.

1987 senesinde vizyona giren “Anayurt Oteli” adlı sinema filmi de bu binada çekilmiştir. Yapılan restorasyon çalışmaları ile otantik ve orijinal bir hava kazanan bina, dışarıdan bakıldığında da görkemli bir eser haline gelmiştir.

Müze içerisinde sergilenen eserler bölge halkının sandıklarında toplanarak bir araya getirilmiştir.

DİDİM:

Uzunca plajları, tertemiz denizi ve bol oksijene ev sahipliği yapan plajları ile Didim, yurt dışından da bir çok misafire kucak açmaktadır. Didim’de genel olarak Akdeniz iklimi mevcuttur. Dolayısıyla kış ve sonbahar aylarında da ılık olmaktadır. Didim'deki ilk yerleşimler milattan öncesi dönemlere dayanmaktadır.

Milet Müzesi:

Yapılan kazı ve araştırma çalışmaları sonucu Milet Antik Kenti içerisinden çıkartılan tarihî eserlerin sergilendiği bir müzedir. 1973 senesinde ziyaretçilerine kapılarını açmıştır. Bir süre sonra can ve mal güvenliği endişesi sebebi ile kapatılmıştır.

2011 senesi itibari ile yeni binasında hizmet vermeye başlamıştır. Milet Müzesi iki ayrı bölümden meydana gelmiştir.

Kazı çalışmaları sonucu yer altından çıkarılan tarihi eserler hem kapalı alanlarda hem de müze bahçesinde sergilenmektedir. Milet Müzesi’nin bahçesinde lahitler, yazıtlar ve sütunlar sergilenirken müze binasının içinde de Milet Antik Kenti ile Apollon Tapınağı ve Priene Antik Kenti kalıntıları sergilenmektedir.

Milet Tiyatrosu:

Milet Tiyatrosu, Roma Dönemi’nden günümüze kadar gelen bir yapıdır. 150 m uzunluğa sahip olan antik tiyatro dönemin Roma İmparatoru Marcus Avrelius tarafından inşa ettirilmiştir. Tiyatronun en ön kısmı o zamanın devlet adamları ve rahiplerine tahsis edilirken halka açık buluşmaların yapıldığı bir yer olarak da dikkat çekmektedir.

Helenistik zamanda toplam oturma kapasitesi 5.000’lerde iken, Roma Dönemi’nde 15 binin üzerinde kişiyi ağırlayacak şekilde restore edilmiştir. Antik tiyatrolarda akustiğin önemi çok büyüktür.

Apollon Tapınağı:

Mutlaka gezilecek yerler listenize dahil etmeniz gereken yer Aydın'daki Didyma Antik Şehri içerisinde bulunan Apollon Tapınağı’dır. UNESCO Dünya Miras Listesi’nde yer alması için bakanlık tarafından gerekli tüm başvuruları yapılmıştır ve kabul edilmiştir. Roma ve Antik Yunan çağlarından bugüne kadar gelebilen önemli bir kültürel yapılardan biridir.

İzmir’in Selçuk ilçesinde yer alan Efes’teki Artemis Tapınağı ve Sisam Adası’nda yer alan Heraion Tapınağı’nın ardından dünyada en büyük 3. tapınak olarak bilinmektedir.

KUŞADASI:

Türkiye’nin önemli turizm merkezlerinden biri olan Kuşadası fazla büyük sayılmayacak bir ilçe olmasına rağmen içinde ve çevresinde görülmesi gereken pek çok yere sahip bir yerleşim yeridir. Türkiye’nin önemli turizm merkezlerinden biri olan Kuşadası fazla büyük sayılmayacak bir ilçe olmasına rağmen içinde ve çevresinde görülmesi gereken pek çok yere sahip bir yerleşim yeridir. Kuşadası ve adanın yer aldığı körfez, eski çağlardan bu yana pek çok farklı medeniyete ev sahipliği yapmıştır.

Güvercinada:

Kuşadası hakkında bir konuşma döndüğü zaman akla gelen ilk yerlerden biri de Güvercinada’dır. Hacıfeyzullah Mahallesi sınırları içinde yer alan Güvercinada Kalesi, Kuşadası Körfezi’nin kilit bir noktasında limanı koruyan bir konuma inşa edilmiştir.

Bizans zamanlarında askeri üs olarak da kullanıma açılan ve sonra Osmanlı Dönemi’nde restore edilen bu ada 1957 senesinde ana karaya yol inşa edilerek bağlanmış ve ulaşımı daha kolay hale getirilmiştir.

Tarihte özellikle Mora isyanı sırasında çevreden gelecek olan tehditleri engellemek için inşa edilmiştir. Kale ışıklandırılarak daha modern bir hale getirilmiş ve turizme kazandırılmıştır. Bir zaman içinde restoran ve kafeler yer almıştır. Fakat günümüzde farklı amaçlar doğrultusunda toplantı ve etkinliklerde kullanılmaktadır.

Dilek Yarımadası-Büyük Menderes Deltası Milli Parkı:

Kuşadası ve Söke ilçe sınırları arasında bulunan ve 1966 senesine açılan Dilek Yarımadası-Büyük Menderes Deltası Milli Parkı, 209 çeşit kuş türünü ağırlamaktadır. Tepeli Pelikan’ın en önemli kuluçka merkezlerinden biri de bu milli parktır.

Nesli tükenme tehlikesi altında olan, dünyanın en ünlü kuşlarından biri olan Cüce Karabatak’ta bu parkta yer almaktadır. 27 bin 675 m2 büyüklüğünde bir alan inşa edilen Dilek Yarımadası-Büyük Menderes Deltası Milli Parkı, Kuşadası ilçe merkezine yaklaşık olarak 23 kilometre mesafededir. Milli park, hem yerli hem de yabancı pek çok turistin ilgi odağı haline gelmiştir.

Roma Hamamı:

Yavansu Mahallesi mevkiinde bulunan Roma Hamamı, Roma ve İyonya çağlarında kullanılan ve şifa dağıtıcı özelliği ile bilinen bir hamamdır. Bu hamam, ılıca sularının üzerinde inşa edilmiştir.

Efes’in en popüler olduğu zamanlarda deri hastalıklarını tedavi etmek için kullanılmıştır.

SÖKE:

Myus (Myos) Antik Kenti:

Myus Antik Kenti, Söke ilçe merkezine yaklaşık olarak 30 km uzaklıktadır. Karia bölgesinin batı yakasında yer alan bu antik kent, ünlü tarihçi Strabon’un anlattıklarına göre, Atina’nın efsane kralı olan Kodros’un oğlu tarafından inşa ettirilmiştir. Myus Antik Kenti, İonia Birliği’ne dahil olmuş fakat aktif rol oynayamamıştır.

Milattan önce 500’lü senelerde ünlü tarihçi Herodotos bir kitabında antik kentin limanının 200 tane gemiyi çok rahat bir şekilde ağırlayabildiğini yazmıştır. 1908 senesinde ilk kazı çalışması T. Wiegand tarafından başlatılmıştır. Yapılan kazı çalışmaları 1964 ve 1966 yılları arasında Hans Weber tarafından devralınmıştır. Myus Antik Kenti, akropolünün kuzey yakasında yer alan eski kale kalıntılarının Geç Doğu Roma yani Bizans’a ait olduğu bilinmektedir.

Priene Antik Kenti:

Söke ilçe merkezine yaklaşık olarak 25 km mesafede yer alan Priene Antik Kenti, bölgenin en eski antik kentleri arasındadır. Milattan önce 2000’li senelere kadar dayandığı bilinmektedir. İnşa edildiğinden bu yana Pergamum, Seleucid ve Ptolemaic gibi krallıkların egemenliği altına girmiştir.

Milattan önce 133 senesinde o zamanın Pergamum Kralı olan II. Attalus’un vefat etmesinden sonra Roma’ya devredilmiştir. Uzun bir süre Roma egemenliği altına giren Priene Antik Kenti, eski şehir planlamacılığının en güzel örnekleri arasında ilk sıralarda yer almaktadır. Bu antik kent, dönemin en ünlü mimarlarından birisi olan Miletli Hippodamus’un bulduğu “grid sistemi” ile inşa edilmiştir.

İlyas Ağa Camii (Koca Cami):

Tam olarak hangi tarihler arasında inşa edildiği bilinmeyen İlyas Ağa Camii, Söke ilçe merkezinde yer almaktadır. 1821 yılında Mütesselimi İlyaszade İlyas Bey tarafından harabe olduğu gerekçesi ile restore edilmiştir.

Barok mimari özelliklerini barındıran İlyas Ağa Camii, kesme taşlar arasında tuğlaların yerleştirilmesi ile inşa edilmiştir. Kare biçiminde yapılan caminin üst bölümünü kapatan kubbe kısmının, dikey üç katlı tuğladan elde edilen dalgalı saçak hatları bulunmaktadır.

KARACASU:

Afrodisias Antik Kenti:

Geyre Mahallesi’nde yer alan Afrodisias Antik Kenti, Karacasu’ya yaklaşık 13 km mesafe uzaklıktadır. Afrodisias ismi milattan önce 2. yüzyılda koyulmuştur.

Afrodisias Antik Kenti’nin içerisinde 7000 kişilik Antik Tiyatro, tarihi kararların alındığı Boluterion Meclis Binası, Dünya’nın günümüze kadar korunmuş en eski stadyumu, 15.000 kişi kapasitesi Piskopos Sarayı, Hadrian Hamamı ve Afrodit Tapınağı bulunmaktadır.

Boluterion Meclis Binası:

Karacasu’ya ortalama 13 km mesafede yer alan Boluterion Meclis Binası, Afrodisias Antik Kenti içerisinde bulunmaktadır.

Hem bölge halkının buluşmalarını yaptığı hem de kent ile ilgili kritik kararların alındığı Meclis Binası, milattan sonra 200’lü senelerde inşa edilmiştir.

GERMENCİK:

Magnesia Antik Kenti:

Tekin köyünde yer alan kent Magnetler tarafından kurulmuştur. Mendere nehrinin yatak değiştirmesiyle beraber salgın hastalıklar ve Pers saldırılarıyla kent bu dönemde başka bir yere taşınmıştır. Yeni şehir çevresi surlarla çevrili, ızgara planlı cadde ve sokaklara sahip bir ticaret merkezi olmuştur.

KOÇARLI:

Amyzon (Mazı Kalesi) Antik Kenti:

Koçarlı ilçe merkezine 30 km uzaklıkta Akmescit Köyünde yer almaktadır. Amyzon Antik Kentini çevreleyen surlar iyi korunarak günümüze kadar sağlam olarak ulaşması sağlanmıştır.

Amyzon Antik Kentinde Apollo ve Aretemis’e adanan tapınakların kalıntıları günümüze kadar ulaşmıştır.

Cincin Kalesi:

Koçarlı ilçe merkezine 10 km uzaklıkta Cincin Köyünde yer almaktadır. Cihanbey Kalesi olarak da anılan Cincin Kalesi 18. Yüzyılda Cihanoğulları Döneminde Cin Bey tarafından inşa ettirilmiştir. Moloz taştan inşa edilen Cincin Kalesinin içinde hamam bulunmaktadır. Cincin Kalesinden günümüze surları ve bazı kalıntıları ulaşmıştır.

 Kulenin hemen yanında kule ile aynı zamanda yapılan konak maalesef çıkan bir yangın sonucu harap olmuş ve günümüze ulaşmamıştır.

BUHARKENT:

Kızıldere Kaplıcaları:

Buharkent ilçe merkezine 5 km uzaklıkta yer alan Kızıldere Köyünde bulunmaktadır.

Kızıldere Kaplıcalarının suları romatizmalı hastalıklara, kireçlenme, eklem hastalıkları ve çeşitli sinir hastalıklarına iyi gelmektedir. Şifalı sulara sahip kaplıcaların çevresinde kaplıca otelleri bulunmaktadır.

İNCİRLİOVA:

Dereağzı Köprüsü:

İncirliova ilçe merkezine bağlı Dereağzı Köyünde yer almaktadır. Dereağzı Köprüsü 1400’lü yıllarda inşa edildiği tahmin ediliyor.

Dereağzı Köprüsü biri büyük ikisi küçük üç kemerden oluşmaktadır. 1970 yılında restore edilen Dereağzı Köprüsü günümüze halen varlığını sürdürüyor.

Kültür Park:

 İncirliova ilçe merkezinin batısında İzmir- Aydın karayolu üzerinde yer almaktadır. İncirliova Belediyesi tarafından mesire yeri ve piknik alanı olarak yapılmıştır. Kültür Parkın içinde düğün salonu, çay bahçesi, çocuk oyun alanları ve piknik alanları bulunmaktadır.

KARPUZLU:

Alinda Antik Kenti:

Karpuzlu ilçe sınırlarında yer alan Alinda Antik Kenti tarihe ışık tutan kalıntıları ile görülmesi gereken yerlerdendir. Antik Dönemde önemli bir Karia Kenti olan Alinda Antik Kenti M.Ö. 340 yılında kurulmuştur. 

Antik kentte yer alan agora günümüze sağlam olarak ulaşan yapılardandır. Ayrıca Alinda Antik Kentinde yer alan; su kemerler, akropol, tiyatro, nekropol ve akropolda bulunan iki tapınak günümüze kadar sağlam olarak ulaşmıştır.

ÇİNE:

Alabanda Antik Kenti:

Doğanyurt Mahallesi’nde bulunan Alabanda Antik Kenti, Çine’ye yaklaşık 10 km mesafede yer almaktadır. Alabanda isminin ortaya çıkışına dair iki hikâye vardır. Bir tanesi Karia dilinde At anlamına gelen “Ala” ve yarış anlamına gelen “Banda” kelimelerinin birleşimidir. İkincisi ise kar tanrıçası olarak bilinen Alabandos’tur.

Milattan önce 3. Yüzyıllara kadar uzanan Alabanda Antik Kenti, kitabelerde bulunan bilgilere göre Apollon ve Khryaoeos onuruna inşa edilmiştir. Milattan önce 1 ve 2 yüzyıllar arasında o zamanın Makedon Kralı olan V. Philppos, kenti harabeye çevirmiştir.

Karia mimarisinin en iyi örneklerinden bir tanesidir. Antik Kent içerisinde yer alan en önemli yapı tapınaktır. Kesme taşlar ve devşirme malzemeler kullanılarak inşa edilen tapınağın girişinde “GERGAS” ibaresi yazmaktadır.

Tapınağın alt kısmında yıkılmış bir Kybele heykeli yer almaktadır. Bölge insanı 20–30 sene kadar önce heykelin sağlam olduğunu fakat daha sonra kendiliğinden yıkıldığını belirtmişlerdir.

Kuvâ-yı Milliye Müzesi:

Çine ilçe merkezinde yer alan Kuvâ-yı Milliye Müzesi, 1906 ve 1909 seneleri arasında Sultan Abdülhamid Han tarafından inşa edilmiştir. 1919 ve 1979 seneleri arasında Askerlik Şubesi olarak hizmet veren bina, daha sonra restore edilerek Kuvâ-yı Milliye Müzesi olarak ziyarete açılmıştır.

Kurtuluş Savaşı zamanında Aydın’ın düşman işgalinden kurtarmak için Muğla ve ilçelerinde Çine’ye gelen insanların toplanma yeri olan binada, Yunan işgalinden kurtulmak için planlar yapılmıştır.

YENİPAZAR:

Yörük Ali Efe Müzesi: 

Yenipazar ilçe merkezinde Yörük Ali Efe Caddesinde yer almaktadır. Kurtuluş Savaşının kahramanlarından olan Yörük Ali Efe’nin vefatına kadar yaşadığı ev restore edilerek müzeye dönüştürülmüştür.

19. Yüzyıl sonlarında yapılan ev 1999 yılında aslına uygun restore edilerek, 2001 yılında müze olarak hizmete açılmıştır. Müze içinde Yörük Ali Efe’nin kullandığı şahsi eşyaları sergilenmektedir. Ayrıca Yörük Ali Efe’nin mezarı da bu müzede yer almaktadır.

Beyler Kulesi:

Donduran Kalesi olarak da anılan Beyler Kulesi Yenipazar ilçe merkezine bağlı Donduran Köyünde yer almaktadır. Menderes Ovasına hakim bir konumda yapılan kule kim tarafından ve ne zaman yapıldığı tam olarak bilinmemektedir.

SULTANHİSAR:

Nysa Antik Kenti:

Pamukören mahallesinde yer alan Nysa Antik Kenti, MÖ 4. yüzyılda Karadeniz ile Akdeniz arasındaki ticaret yolu üzerinde konumlandırılmıştır.

Roma İmparatorluğu’nun Doğu bölgesinin önemli ticaret merkezlerinden biri olan kentte, antik tiyatro, Agora, Augustus Tapınağı ve antik hamamlar yer alıyor.

Akharaka Antik Kenti:

Nysaa Antik Kenti’nin sadece 4 km ötesinde yer alan ve Salavatlı Beldesi sınırlarında bulunan Ahkaraka, antik dönemlerde termal tedavi merkezi olarak kullanılmış bir yerdir. Kent çevresinde, Sarı Su olarak adlandırılan ve akan suyun şifalı olduğuna inanılan bir dere akmaktadır.

Kentin bir termal tedavi merkezi olarak kullanılmasının ardında yatan sebep de bu deredir. Tarihte Roma, Helen, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde kullanılmış olan antik kentte, çeşitli hükümdarlar tarafından yaptırılmış olan hastaneler, hamamlar ve havuzlar oldukça dikkat çekicidir.

BOZDOĞAN:

Piginda - Bargasa Antik Kenti:

Bozdoğan’ın Çamlıdere Mahallesi sınırları içerisinde bulunan Piginda-Bargasa Antik Kenti, ilçe merkezine yaklaşık olarak 7 km mesafede yer almaktadır. Antik Kent’in milattan önce 300’lü yıllara ait olduğu tahmin edilmektedir. Gerçek adının Bargasa Antik Kenti olduğu düşünülen yapıya, bölge halkı Piginda dediği için günümüzde her ikisi de kullanılmaktadır.

Eski bir Karia yerleşimi olan Piginda - Bargasa Antik Kenti, Büyük Menderes Nehri’nden ayrılan kollardan biri olan Akçay’ı, panoramik açıda gören bir tepeye yapılmıştır. 1900’lü senelerin başlarında ilk kazı çalışmaları başlamıştır. 2012 senesinde ise Aydın Arkeoloji Müzesi’ne bağlı arkeologlar daha derin bir araştırma ve kazı çalışması yapmıştır.

Bozdoğan Çarşı Hamamı:

Bozdoğan Belediyesi’ne 500 m uzaklıkta yer alan Çarşı Hamamı, günümüzde depo olarak hizmet vermektedir. Sokağa bakan iki tane pencereye ve upuzun bir koridora sahiptir.

Çarşı Hamamı’nda pek çok eski yapıda kullanılan ve odalar arası geçişi kolaylaştırmak için tercih edilen Türk Üçgeni yöntemi kullanılmıştır. Soğukluk kısmının üstü kubbe ile örtülmüştür. Soğukluk kısmının girişinde yuvarlak bir tahta kapı ve aydınlatma delikleri yer almaktadır.