Gündem

Ehliyet alacaklara yeni kriter mi geliyor? IQ sınırı sosyal medyada gündem oldu

Sosyal medyada son günlerde hızla yayılan bir iddia, sürücü belgesi almak isteyen vatandaşları tedirgin etti. Paylaşımlara göre, IQ seviyesi 79’un altında olan kişilere artık ehliyet verilmeyecek. Bu söylentiler, ilgili yönetmelikte yer alan bazı sağlık kriterlerinin yeniden gündeme gelmesine neden oldu. Peki gerçekten IQ testi ehliyet almak için zorunlu hale mi geliyor?

Abone Ol

İddiaya göre, sürücü belgesi almak isteyen adayların IQ düzeylerinin en az 79 olması gerekecek. Bunun altındaki değerlerde olan bireylerin ise sürücü olamayacağı öne sürülüyor. Sosyal medya paylaşımlarında bu durumun trafik güvenliği açısından önemli bir adım olduğu ifade ediliyor.

Yönetmelikte Neler Yer Alıyor? Gerçekte ise durum biraz daha farklı. "Sürücü Adayları ve Sürücülerde Aranacak Sağlık Şartları ile Muayenelere Dair Yönetmelik" adlı mevzuatta, zihinsel ve ruhsal durumlara ilişkin bazı kriterler yer alıyor.

Yönetmelikte, zeka geriliği tanısı konulan bireylerin – yani IQ seviyesi 79 ve altı olanların – ehliyet alamayacağı açıkça belirtiliyor. Ancak bu, her ehliyet adayı için IQ testi yapılacağı anlamına gelmiyor.

Psikiyatrist Değerlendirmesi Şart Mevzuata göre, zeka geriliği, demans, dikkat bozukluğu ya da davranışsal sorunlar gibi zihinsel sağlık problemleri olan bireylerin, bir psikiyatri uzmanı tarafından değerlendirilmesi gerekiyor.

Bu değerlendirmenin sonucuna göre kişinin sürücü olup olamayacağına karar veriliyor. Yani IQ testi sadece belirli sağlık şüpheleri olan bireylerde gündeme geliyor.

Dünya Sağlık Örgütü Kriteriyle Uyumluluk Dünya Sağlık Örgütü, IQ seviyesi 79 ve altındaki bireyleri “hafif zihinsel yetersizlik” grubunda sınıflandırıyor. Türkiye’deki yönetmelikte belirlenen sınır da bu uluslararası sınıflandırmayla örtüşüyor. Ancak bu kriterin pratikte ne kadar uygulandığı ve hangi durumlarda devreye girdiği tartışmalı.