Eğitim-İş Aydın Şube Sekreteri Funda Akdeniz, Köy Enstitüleri'nin kuruluşunun 82'nci yıl dönümü dolayısı ile açıklama yaptı. Yönetim kurulu adına yaptığı yazılı basın açıklamasında Akdeniz, Köy Enstitüleri'nin Cumhuriyet'in aydınlanma devrimlerinin en önemli hamlelerinden biri olduğunu söyledi. Osmanlı eğitim sisteminin öğrenim birliği ile yıkıldığını belirten Akdeniz, ortaya çıkan Cumhuriyet eğitim sisteminin ise en güzel meyvelerini Köy Enstitüleri ile verdiğini bildirdi. Köy Enstitüleri'nin 17 Nisan 1940 yılında, dönemin Milli Eğitim Bakanı Hasan Ali Yücel ve İsmail Hakkı Tonguç’un önderliğinde kurulduğunu ve Türkiye’nin dünya eğitim tarihine kazandırdığı en özgün eğitim projelerinden biri olarak döneme damgasını vurduğunu kaydeden Akdeniz, bu projeyle birlikte eğitim ve kültür alanında yapılan yeniliklerin halkın özgürleştirilmesi temeline dayandırıldığını söyledi.
"AYDINLANMA PROJESİ ORTADAN KALDIRILDI"
Türkiye’nin içinde bulunduğu koşullarda Köy Enstitüleri’nin muhteşem bir proje olarak uygulamaya alındığını kaydeden Akdeniz, "Köy Enstitüleri’nde çocuklara bilgi vermek yerine bilgiye nasıl ulaşabilecekleri ve ulaştıkları bilgileri nasıl kullanacakları öğretilmiştir. Enstitüler sayesinde iyi eğitimden geçmiş köy çocukları, köylerine dönmüş ve bilgiyi anlaşılır şekilde dokunduğu her yurttaşa yaymışlardır. Enstitünün mezunları, köy köy gezmekten imtina etmemiş, köylü-çiftçi ile aydınlar el ele vererek bilgiyi yayar, büyütür hale gelmiştir. Türkiye’de yazın ve düşün yaşamına yön veren aydınlarımızın çoğu Köy Enstitüleri veya onların devamı olan öğretmen okullarından mezun olmuşlardır. Ancak bu yüksek dinamizm ve Cumhuriyetçi kadronun kazandırdığı ivme gerici ve tutucu egemen güçlerden tepkiler almaya başlamıştı. Ülkenin toplumsallaşma sürecini kolaylaştırmak için gerçekleştirilen Köy Enstitüleri girişimi, kazandığı onca olumlu sonuca karşın dinsel değerlerin çöküşüne neden olduğu gerekçesiyle tamamlanamadı. Önce bilinçli olarak içi boşaltılan ve yozlaştırılan Köy Enstitüleri kapatılarak Anadolu’nun en önemli aydınlanma projesi ortadan kaldırıldı" ifadelerini kullandı.
"BÜYÜK HATADIR"
"Bugün Köy Enstitüsü ruhunu yeniden yakalamak ancak çağdaş, üretken, demokratik, bilimsel ve laik eğitim yöntemini, eğitim sistemimizin her aşamasına uygulayarak; eleştiren, sorgulayan çağdaş bireyler yetiştirmekle olur. Üretken ve yaratıcılığın desteklendiği eğitim anlayışı bugün yaşadığımız eğitim sorunlarının da çözümü olarak görülmelidir. İşte o zaman Atatürk’ün ve cumhuriyetin öğretmenlerden istediği ‘Fikri hür, vicdanı hür, irfanı hür’ nesilleri yetiştirebiliriz. O gün Köy Enstitüleri’ni kapatmak ne kadar vahim bir hata ise bugün eğitim sistemimizi yeniden çok kutuplu hale getirecek uygulamalar ve yasal düzenlemeler de o kadar büyük hatadır" diyen Akdeniz, sendika olarak Köy Enstitüleri’nin felsefe, heyecan ve ruhunu okullarında yaşatmayı, tüm yurtta Cumhuriyet’in, aydınlanmanın ateşini yeniden yakmayı ve ülkenin geleceğine umut ve ışık olabilmeyi amaçladıklarını sözlerine ekledi.
