Söke’de leylek köylerinden biri olan Yeşilköy Mahallesinde yaşayan bir vatandaş, evinin yanında gözlem yaptığı yuvadaki yavrular büyüyünce, 4 yavrudan 3’ünün uçma denemelerine başladığını ancak diğer yavrunun ayağa kalkamadığını fark etti. Duyarlı vatandaş, bir sorun olabileceğini düşünerek Ekosistemi Koruma ve Doğaseverler Derneği’ne ihbarda bulundu. EKODOSD, leylek halkalama çalışmalarında iş birliği yaptığı Söke AYDEM Elektrik Kurumunu arayarak bir BOM aracı istedi. AYDEM personeliyle birlikte yuvaya çıkan doğaseverler, yuvada 4 leylek olduğunu ancak birinin yattığını gördü. Yerde yatan yavru leyleğin kanatlarını açarak kalkmak istese de kalkamadığı fark edildi. Yavru leylekler sakinleştirildikten sonra yatan leylek bir bez yardımıyla örtülerek araca alındı. Aşağıda yapılan incelemede yavrunun bir ayağının koptuğu görüldü. Yavru leylek rehabilitasyon için tedaviye alındı.
ATIKLAR YAVRU LEYLEKLERİN SAĞLIĞINI ETKİLİYOR
EKODOSD Başkanı Bahattin Sürücü, “Daha önceki tecrübelerimizden durumu hemen anladık. Leylek yuvalarına dikkatlice bakıldığında aslında bizleri anlatıyor. Leylek yuvaları da bizim çevremizden farklı değil, her taraf atık maddeyle dolu. Ancak kirlilik onların eseri değil tabi. Plastik geliştikçe, kullan at malzemeler çoğaldıkça, bunlar da duyarsızlıkla çevreye atıldıkça çevre kirliliği meydana geliyor. Doğaya atılan bu atıklar yüzünden leyleklerin bile karakterini değiştirmiş durumdayız. Eski yıllarda henüz plastik poşetler, plastik saman ipleri yokken, leylekler yuvaya yavruların altına koymak için daha çok saman, ot vb. doğal yumuşak malzemeler getiriyordu. Günümüzde ise doğaya atılan ve kütle olarak taşınması daha kolay olan bu atık maddeleri leylek yuvaya getirerek yavrularının altına sermektedir. Leylek yavrularının sağlığını olumsuz olarak etkileyen en önemli atık madde samanların bağlandığı siyah ipler olmaktadır” diyerek çevre kirliğinin leyleklerin yaşamlarını olumsuz etkilediğini söyledi.
PROTEZ AYAK TAKILACAK
Ayağı kopan yavru leyleğe uygun görülürse tekrar uçabilmesini sağlayacak bir protez ayak yapılacağını belirten Sürücü, “Hemen her leylek yuvasının olduğu yerleşim yerlerinde hayvancılık yapılmaktadır. Hayvanların beslenmesinde kullanılan samanlara ait siyah ipler, gelişigüzel doğaya atılmakta ve leylekler tarafından bulunarak yuvaya getirilmektedir. Yuvaya getirilen siyah ipler yavrular henüz küçükken ayağına dolanarak, yavru hareket ettikçe sıkmakta ve bugünkü yavruda olduğu gibi kopmasına neden olmaktadır. Boğazına dolandığında ise ölümle sonuçlanmaktadır. Bugünkü yavrunun daha küçükken ayağının koptuğunu, ayağa kalkamadığını, yeterli beslenemediğinden sağlam olan kardeşlerinden daha küçük kaldığını gördük. Önce su verdik. Sonra derneğimize getirerek onu besledik. Doğa Koruma ve Milli Park
Aydın Şube Müdürü Özcan Mersin’le görüştük. DKMP görevlilerine teslim ederek, protokol yaptıkları Adnan Menderes Üniversitesi Veterinerlik Fakültesi’ne götürülecek. Burada uygun görülürse tekrar uçabilmesini sağlayacak bir protez ayak yapılacak. Burada kırsaldaki hayvancılık yapan vatandaşlara önemli görev düşüyor. Özellikle saman balyaları açıldıktan sonra lütfen siyah plastik ipleri doğaya atmayın, bir çuvala koyarak biriktirin” diye konuştu.
ÇEVREYİ KİRLETMEYELİM
Leyleklerin ekolojik dengeyi sağladığına dikkat çeken Sürücü, “Burada güzel olan şey; bir leylek yavrusu için, yöredeki vatandaşlar, kamu kurumları, Üniversite, AYDEM ve sivil toplum örgütleri duyarlılıkla yavrunun sağlığına kavuşması için birlikte işbirliği yapmalarıdır. Bölgemizde havada leylekler uçuyorsa, onların gagalarından çıkan o muhteşem takırdamaları duyabiliyorsak hala sağlıklı ekosistem alanlarımızın olduğunu gösterir. Leylekleri ve onların beslenme alanları olan sulak alanları koruyalım ve bugünkü gibi üzücü olayları görmememiz için çevreyi kirletmeyelim” ifadelerini kullandı.
